قالب بندی فونداسیون چیست ؟
یکی از عملیات‌های اجرایی هنگام ساخت فونداسیون، قالب بندی آن است که پس از گودبرداری و خاکبرداری انجام می‌شود.
در مبحث فونداسیون چیست ؟ شما را به طور کامل با این عملیات و چگونگی اجرای آن آشنا کرده‌ایم. قالب بندی یکی از فعالیت‌های اساسی در ساخت و ساز محسوب می‌شود که تاثیرات به سزایی در مخارج و به ویژه زمان مورد نیاز برای اتمام پروژه خواهد داشت. بنابراین برای اینکه بتوانید بهترین نتیجه را داشته باشید، باید نکات اساسی را حین اجرای عملیات رعایت نموده و به نگهداری، استفاده از مصالح باکیفیت و همچنین بکارگیری بهترین نوع قالب بندی توجه داشته باشید. ضمن این که باید مصالحی متناسب با بودجه مورد نظر برای قالب بندی در نظر بگیرید.
انواع قالب بندی فونداسیون چیست ؟
قالب بندی فونداسیون را می‌توان به ۴ دسته اصلی تقسیم بندی کرد که با توجه به بودجه و مصالحی که برای اجرای فونداسیون در نظر گرفته شده است، استفاده می‌شود. در این قسمت شما را با انواع قالب بندی فنداسیون آشنا خواهیم کرد:
- قالب بندی چوبی
- قالب بندی آجری
- قالب بندی فلزی
- قالب بندی بتنی
قالب بندی بتنی
یکی از ویژگی‌هایی که باید هنگام قالب بندی انواع سازه ساختمانی در نظر گرفت، استحکام و مقاومت بالای آن در برابر نیروهای وارده است؛ قالب بندی بتنی بسیار مقاوم بوده و سیستم مهاربندی آن به بهترین شکل انجام می‌شود. جهت افزایش استقامت داربست، استفاده از پشت بندهای طولی و عرضی ضروری خواهد بود. نحوه نصب قالب باید به صورتی انجام شود که مانع از خارج شدن بتن شده و علاوه‌براین قالب‌ها خنک باشد. داغ بودن قالب بندی موجب کاهش کیفیت بتن شده و رنگ آن را تغییر خواهد داد. ضمن این که با تغییر شکل بتن نیز همراه خواهد بود.
درست است که قالب بندی بتنی از استحکام بالایی برخوردار است اما برای اجرای آن به صرف وقت و همینطور نیروی کار بیشتر نیاز خواهد بود. جهت اتصال قالب بتنی و ایجاد یک سازه بتنی مناسب نیاز به قطعات و تصالات مخصوص نیز است. از جمله قطعات مورد نیاز برای این فعالیت می‌توان به: کلمپس، گیره متوسط و بلند، گیره لوله به لوله، میان بلت، بلت عصایی، گیره متوسط، مغزی چدنی و … اشاره نمود.
قالب بندی چوبی
یکی از قالب بندی‌هایی که در اجرای فونداسیون بسیار مورد توجه و استفاده قرار می‌گیرد، قالب بندی چوبی است. علت این امر صرف هزینه کم و همچنین سرعت اجرای بالا بوده که باعث کاربرد آن در پروژه‌های بزرگ انبوه سازی و ساختمان سازی می‌شود. اما اجرای این قالب بندی از صفر تا صد که شامل: ساخت قاب و دیواره‌های آن و پایه‌های اطمینان می‌شود با استفاده از چوب و تخته چندلا صورت می‌پذیرد. عموما برای درست کردن قالب که نیاز به حمل و نقل از کارگاه به محل ساخت دارد، از چهار تراش قطعات الوار، تخته و تخته چندلا استفاده می‌شود.
بهتر است ابعاد قالب‌ها طوری باشد که هنگام ساخت، نصب و بتن‌ریزی نیاز به سطوح نرم و لبه‌ها آسیب نرسد. به خصوص دقت بیشتری برای قالب برداری و انبار کردن قالب‌ها لازم است. اما از دلایل اصلی که باعث انتخاب و برتری قالب بندی چوبی به نسبت سایر متریال‌های دیگر می‌شود می‌توان به مواردی زیر اشاره کرد:
- برخورداری از وزنی سبک
- قیمت مقرون به صرفه
- نصب و اجرای سریع
- ضریبه حرارتی پایین
- کاربری آسان
اما باید به این نکته نیز دقت کرد که قالب بندی چوبی از استحکام بالایی برخوردار نبوده و به علت سطح کیفی پایین امکان مواجه با مشکلات وجود خواهد داشت که می‌توان گفت این امر یکی از معایب این نوع قالب بندی به شمار می‌آید. علاوه‌براین وجود درز و شکاف در ساختار قالب بندی چوبی نیز از دیگر معایب آن بوده که احتمال افت در کیفیت بتن را نیز افزایش خواهد داد.
قالب بندی فلزی
قالب بندی فلزی به نسبت چوبی مستحکم‌تر بوده و در مقام مقایسه یکی از مزایای آن به نسبت دیگر قالب بندی‌ها محسوب می‌شود. همانطور که در مبحث خرپا چیست به طور کامل توضیح دادیم، خرپا یکی از اصلی‌ترین سازه‌ها برای جلوگیری از فشار افقی بوده و فونداسیون نیز مانع از فشارهای عمودی می‌شود. این نوع قالب بندی قادر است تمامی نیروی وارده از سازه و عوامل دیگر را به خوبی تحمل نماید و به همین امر گزینه‌ای مناسب برای پروژه‌های ساختمانی خواهد بود. پروژه‌های عظیم که از حجم کار بالایی برخوردار هستند، از قالب بندی فلزی که ماندگاری بالایی داشته و موجب کاهش سایر هزینه‌ها هنگام ساخت و ساز خواهد شد، استفاده می‌نمایند. قالب بندی فلزی مزایای بسیاری دارد که از اصلی‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرعت نصب و اجرای سریع
- برپا و جمع کردن سریع قالب
- روش نصب و اجرای آسان
- استحکام و مقاومت بالا
- عدم احتراق و …
ضمن این که در کنار مزایای این نوع قالب بندی باید به معایبی از جمله: هزینه راه اندازی اولیه، وزن سنگین به نسبت دیگر مصالح، همچنین تدارکات متفاوت برای اجرای آن اشاره نمود. با این حال که هزینه اولیه این نوع قالب بندی به نسبت انواع دیگر بالا است اما به دلیل ماندگاری و طول عمر مانع از صرف هزینه بالا در ادامه کار خواهد شد.
قالب بندی آجری
قالب بندی آجری عموما اطراف فونداسیون کار می‌شود و پس از گیرایی بتن به عنوان قالب دائمی در محل مورد نظر قرار می‌گیرد. برای این که بتوان مانع از جذب آب بتن توسط آجر شد، قبل از بتن ریزی باید یک لایه ورق نایلونی برروی دیوار نصب شود؛ در غیر این صورت به یاد داشته باشید تا آجرها را به بهترین شکل آبپاشی نمایید البته بدون این که درون قالب آبی جمع شود. قالب بندی آجری فونداسیون از رایج‌ترین انواع قالب است. ضخامت قابل بندی آجری به ارتفاع بتن و نیروهای وارده بستگی دارد؛ از طرفی قالب بندی آجرى باید به صورتی طراحی و اجرا شود که عواملی از جمله: نیروى جانبى وزن بتن، ویبراتور و نیز وزن کارگر در زمان بتن ریزی را تحمل نماید و پایدارى خود را حفظ کند.
